ธรรมเนียมแห่งการกำหนดเขตพัทธสีมาอุโบสถจะต้องหมายเขต
ด้วยวัตถุ บางอย่าง เรียกว่านิมิตๆ แปลว่าเครื่องหมาย วัตถุที่ใช้เป็นนิมิตนั้น ระบุไว้ในบาลี ๘ ชนิด ภูเขา ๑ ศิลา ๑ ป่าไม้ ๑ต้นไม้ ๑ จอมปลวก ๑ หนทาง ๑ แม่น้ำ ๑ น้ำ ๑ ส่วนมากคณาจารย์ใช้ศิลาเป็นลูกนิมิต การปิดทอง
ลูกนิมิตด้วยจิตใจศรัทธาปสาทเลื่อมใส ย่อมบังเกิดอานิสงส์มาก เพราะลูกนิมิตเป็นสัญญา
ลักษณ์แทนองค์พระบรมศาสดากับพุทธสาวก ถึงแม้พระองค์ดับขันธ์ปรินิพพานไปแล้ว แต่รอย
พิมพ์พระคุณทั้งหลายของพระองค์ยังคงดำรงสถิตย์เสถียรปกป้องอวยสันติสุขแก่ผู้ที่ประพฤติ
ปฎิบัติตามพุทธศาสนิกมานมัสการปิดทองลูกนิมิตก็เสมือนปิดทองพระพุทธรูป ย่อมสำแดงออก
ซึ่งความนอบน้อมเคารพอย่างสูงยิ่ง ในพระองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ลูกนิมิต ๙ ลูก เป็นเครื่อง
หมายกำหนดเขตที่จะสร้างพระอุโบสถ อันเป็นธงชัยแห่งพุทธศาสนา และเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์
อำนวยให้สังฆกรรมอุโบสถกรรมปวารณาสำเร็จได้ตามพระวินัยพุทธบัญญัติ สืบอายุพระบวร
ศาสนาให้ดำรงยั่งยืนตลอดกาล อนุชนรุ่นหลังได้ตีความ
หมายลูกนิมิตรในทิศทางต่างๆ อาทิ
ลูกที่ ๑ อยู่ใจกลางอุโบสถ หมายถึงองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ลูกที่ ๒ ทิศบูรพาหมายถึงพระอัญญาโกณฑัญญะ ผู้เลิศฝ่ายรู้จักกาลราตรีเป็นปฐมสาวก
ลูกที่ ๓ ทิศอาคเนย์ หมายถึงพระมหากัสสป ผู้เลิสฝ่ายธุดงค์คุณ
ลูกที่ ๔ ทิศทักษิณ หมายถึงพระสารีบุตรมหาอัครสาวกเบื้องขวาผู้เลิศฝ่ายปัญญา
ลูกที่ ๕ ทิศหรดี หมายถึงพระอุบาลีผู้เลิศฝ่ายวินัย
ลูกที่ ๖ ทิศปัจฉิม หมายถึงพระอานนท์ผู้เลิศฝ่ายพหูสูต
ลูกที่ ๗ ทิศพายัพ หมายถึงพระควัมปติ ผู้เลิศฝ่ายสูญญวิหารธรรม
ลูกที่ ๘ ทิศอุดร หมายถึงพระโมคคัลลานะ มหาอัครสาวกเบื้องซ้ายผู้เลิศฝ่ายอิทธิฤทธิ์
ลูกที่ ๙ ทิศอีสาน หมายถึงพระราหุลพุทธบุตร ผู้เลิศฝ่ายความเพียร
ผลานิสงส์ที่จะได้รับต่อไป คือ
เป็นที่รักใคร่สรรเสริญของเทพยดามนุษย์ทั้งหลาย
เป็นผู้มั่งคั่ง อุดมทรัพย์สมบัติ โภคสมบัติ
เป็นผู้มีผิวพรรณผุดผ่อง องอาจสง่างาม
เป็นผู้มีญาติมิตร สหายพวกพ้อง พี่น้อง บริวารมาก
เป็นผู้มีอำนาจ ยศถาบรรดาศักดิ์ น่าเลื่อมใส
เป็นผู้ที่เคารพนับถือของคนทุกชั้นทุกวัย
เป็นผู้ดำเนินไปสู่คติภพเบื้องหน้า
เป็นผู้มีปัญญาปรีชาญาณ รู้แจ้งเห็นจริงในสิ่งทั้งมวล
เป็นผู้ได้มนุษย์สมบัติ สวรรค์สมบัติ นิพพานสมบัติ
เป็นผู้สำเร็จสาวกบารมีญาณ ปัจเจกโพธิญาณ
อนุตรสัมโพธิญาณการปิดทองลูกนิมิตบำเพ็ญมหากุศลทานมีอานิสงส์ฉะนี้แล
อนึ่ง ในงานปิดทองลูกนิมิต ผู้มีจิตรศรัทธาแก่กล้าได้บริจาคสิ่งของอันมีค่า เช่น แก้ว แหวน เงิน
ทอง และร่วมกันบำเพ็ญกองการกุศลพร้อมด้วยตั้งจิตอธิษฐานขอผลแห่งทานสนองทดแทนคุณ
บิดามารดา ทั้งคณาญาติที่เลี้ยงดูอุปการะมา การมอบธนาทรัพย์ทั้งหลายเพื่อจักเป็นประโยชน์
แก่ทางวัดนำไปสร้างอุโบสถ หรือ หล่อหลอมพระพุทธปฎิมาประจำโบสถ์วิหารก็ดี ทรัพย์ที่ใส่ใน
หลุมนิมิต เช่น เข็ม โดยอธิษฐานให้มีปัญญารอบรู้แทงตลอดอริยสัจธรรม ใส่ด้ายสมุด ดินสอ ให้
ทรงไว้จำได้หมายรู้ไว้ทุกขณะ ทรัพย์ทุกสิ่งทุกอันที่เจ้าภาพฝังไว้ในที่ผูกลูกนิมิตหลุมสีมาภาย
ใต้ร่มเงาพระพุทธศาสนา หรือสาธารณะกุศลก็ดี ชื่อว่าบุญญนิธี เป็นทรัพย์ที่ติดตามผู้สร้างดุจเงา
ตามตัว ส่งผลสำเร็จและปัจจัยแก่พระนิพพาน หมดกังวลห่วงใยไม่สูญหาย ใครๆ จะหยิบยกลัก
ฉกไปมิได้ และบุญญนิธีนี้สามารถอำนวยผลสนองตอบแทนแก่ผู้บำเพ็ญอย่างอเนกปริย
